ENDÜSTRİ 4.0 NEDİR, YOL HARİTASI

Yakın gelecekte, reel sektörü global rekabette ileriye taşıyacak, bilişim ve endüstriyel internet kulanımı ile daha hızlı, daha seri, daha yüksek kalite, daha verimli, entegrasyonu tamamlamış, oto kontrolü sağlanmış değişkeni daha az üretim yapabilen akıllı fabrikalar var olacaktır. Akıllı fabrikaların oluşumu için yürütülecek tüm faaliyetlerin adına Endürtri 4.0 denilmiştir.
Endüstri 4.0 uygulaması, her girişimciyi, fabrika sahibi ve veya üst yöneticileri heyecanlandıran bir sanayi devrimi gibi algılanmıştır. Ancak, burada en önemli soru çalışmalara başlayacak Endüstri 4.0 uygulaması için teknolojik seviyesinin aşamasının tespitidir. Yani gerçekleri yansıtan detaylı bir mevcut durum analizinin yapılması gerekmektedir. Endüstri 4.0 çalışmasına başlayacak fabrikanın üretim sektörünün ülkemizdeki teknolojik seviyesi, veri birikimi, bilgi akışlarının kullanım yöntem ve şekilleri, bilişim ve yazılımın toplamdaki kullanım oranları, internetin üretim içindeki kullanımı v.b. genel yapısının tespiti gerekmektedir.
Genel olarak akıllı fabrikaların oluşumundan sonra artık insan gücüne ihtiyaç kalmayacaktır gibi bir algı oluşmuştur! Bu tamamen yanlış bir algıdır, işin gerçeği yetkin ve nitelikli iş gücüne ihtiyaç sınırsızdır. Belki sadece niteliksiz iş gücüne ihtiyaç kalmamıştır. İnsan kaynaklarının düzeyinin yüksek olması özellikle zenginleştirilmiş gerçekçilik çalışmalarında olmazsa olmazıdır.
Temel amaç IT (information technology), özellikle akıllı telefonlarda kullanım normal hale gelmiş olan bulut (cloud) teknolojileri (örneğin google sesli verdiğiniz sözcük telefonunuzdan buluta çıkıyor ve buluttan telefonunuza geliyor), mobil iletişim ve ticaretin elektronik ortamda daha sıkça yapılması teknoloji kullanımın geldiği noktayı gösteriyor. Elektronikte ki devrim yarı iletkenlerin icat edilmesi ile lambalar döneminin bitişi v.b. gelişmelerin geleceği seviye Endüstri 4.0 olacaktır.
Elektrik enerjisinin icadıyla Endüstri 2.0 a geçen üretim, elektronikte inanılmaz bir hızla gelişen teknoloji 2. Dünya savaşı akabinde Endüstri 3.0 devrimi ile sınıf atlamıştır.
Ekonominin temel tanımı olan ‘ sınırlı kaynaklarla insanların sınırsız ihtiyaçlarını karşılama’ ifadesi ile Endüstri 4.0 devrimini yaratmıştır.
Rekabette bir adım öne geçmek artık çok zor. Önceki yıllarda yetersiz üretimden dolayı kar marjları yüksek satışlar yerini makul karlarla müşteri tatmininin yüksek olduğu bir pazara dönüşmüştür.
Endüstri 4.0 konusunda fabrikalara verilecek danışmanlık hizmetinin farklı meslek gruplarından oluşan bir ekip ile olması kaçınılmazdır. Sadece bu koşul yeterli olmayacaktır. Bunun yanında saha deneyimi, sistem deneyimi proaktif düşünce tarzına sahip olması, ekip çalışmasına yatkın olmaları da en az şartlarındandır.
Endüstri 4.0 geçişi için bilgi teknolojileri mimarları olarak adlandıracağımız (danışman)kişilerin karşılaşacağı en büyük sıkıntı, süreçlerin tanımlanması, detaylı iş akışlarının çıkarılması sırasında fabrika iş gücünün yetkinliği, bilgi ve becerilerinin yeterli olmamamsıdır. Sonuçta Endüstri 4.0 uygulamasına danışmanlar değil fabrika iş gücüdür.
Fabrika sahipleri ve veya üst yönetimlerin en büyük korkuları Endüstri 4.0 sisteminin tüm verilerinin bulut üzerinde olması, özellikle günümüzde yaygın olan siber saldırılar altında kalma olasılığıdır. Özellikle Ar-Ge faaliyetlerdeki verilerin bulut sisteminde olması bugün için düşük olasılıkla da olsa risk teşkil etmektedir. Bizler Endüstri 4.0 çalışmalarımızda müşterilerimize bulut sisteminin hibrit olarak kullanılmasını önermektedir. Ar-Ge dışındaki tüm verilerin bulut sisteminde yürütülüp kullanılması, Ar-Ge verilerinin fabrika içinde kurulan alt bilgi bankalarında kullanılmasıdır. Böylece Endüstri 4.0 uygulamasında tasarım verileri güvenceye alınmış olmaktadır.
Akıllı fabrika sistemine geçişte en önemli yapılabilecek hata, işlerin olgunlaşmadan aceleci olmasıdır. Yönetimlerin bu konuda rasyonel ve sabırlı inançlı çalışılmasına vereceği destek başarının kaçınılmaz reçetesidir. Bu hata yapılırsa geri dönüşler zor olabilir. Çünkü yapılan çalışmalarda 10-20 yıl sonra Endüstri 4.0 için çok geç kalınmış olacaktır.
Sonuç olarak başarılı bir Endüstri 4.0 çalışmalarında rasyonalizm ön koşuldur. Ayrıca bu çalışmaların asla sonu olmayacaktır. Her bir adım bir sonraki adıma göre daha araştırmacı bir faaliyet isteyecektir.